چرا قلیچدار اوغلو حریف اردوغان نشد؟

خبرگزاری مهر، گروه بین الملل: رقابت دشوار انتخابات ریاست جمهوری ترکیه به پایان رسید و رجب طیب اردوغان، بار دیگر رئیس جمهور ترکیه شد. کمال قلیچداراوغلو نزدیک به ۲۵ میلیون و ۵۰۰ هزار رای یعنی حدود ۴۸ درصد از آرای مردم را به دست آورد. اما رقیب او اردوغان، با ۲۷ میلیون و ۸۰۰ هزار رای برنده شد و رقابت به ایستگاه پایانی رسید.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

حالا تب و تاب انتخابات فرو نشسته و احتمالاً زمان آن فرا رسیده که اردوغان بتواند مدتی استراحت کند و مسائلی همچون انتخاب وزرای کابینه را با آسودگی خاطر دنبال کند. اما در مورد رقیب او کمال قلیچداراوغلو، نمی‌توان از احتمال استراحت و تفریح سخنی به میان آورد. چرا که او در پایان یک مصاف طولانی که بیش از یک سال و نیم برای آن وقت صرف کرده بود؛ نتیجه دلخواه خود را به دست نیاورده و نتوانسته که ائتلاف «ملت» متشکل از احزاب ششگانه مخالف اردوغان را به قدرت برساند. با این حال، نتیجه‌ای که به دست آمده حاکی از رشد مشهود آرای مخالفین اردوغان است.

قلیچداراوغلو در دور نخست ۴۵ درصد آرای مردم را به دست آورد اما در دور نهایی آرای او به ۴۸ درصد رسید و نام خود را به عنوان سیاستمداری ثبت کرد که توانسته اردوغان را به یک مبارزه سخت و نفس گیر بکشاند. کارشناسان روابط بین الملل معتقدند: «کمال کیلیچدار اوغلو با وجود شکست در انتخابات، ارزش‌های دموکراتیک و ارزش‌های جدیدی در میان اپوزیسیون مطرح کرد و شکل جدیدی از فرهنگ سیاسی اپوزیسیون بودن را در ترکیه مطرح کرد که بی تردید سیاست ترکیه را در سال‌های آینده تحت تاثیر قرار خواهد داد».

تحلیلگران سیاسی بر این باورند که مخالفین اردوغان؛ غیر از تاکید مکرر بر پیامدهای بحران اقتصادی و تورم و نسبت دادن آن با سیاست‌های اردوغان، شعار و رویکرد دیگری نداشتند و نتوانستند توجه مردم را به سوی خود جلب کنند. برخی نیز می‌گویند، رفاقت غیرمستقیم و ازر اه دور حزب دموکراتیک خلق‌ها به عنوان یک نهاد سیاسی زیر مجموعه پ.ک. ک با قلیچداراوغلو، موجب شد که برخی از ملی گرایان و کمالیست ها، از حزب جمهوری خلق برنجند و رویگردان شوند.

مخالفین، نتیجه را در آرامش پذیرفتند

تا آخرین دقایق اعلام رسمی نتایج، مقامات حزب جمهوری خلق در آنکارا و استانبول، مداوما با خبرنگاران صحبت می‌کردند و خود را پیروز انتخابات می‌دانستند. اما سرانجام، نتایج اعلام شده از سوی شورای عالی انتخابات، مورد تایید آنان نیز قرار گرفت.

در آنکارای پایتخت و در ساعت ۲۲ و ۳۰ دقیقه و یک ساعت پس از شور و شادی هواداران اردوغان، پنج شریک قلیچداراوغلو به ساختمان اصلی حزب جمهوری خلق رفتند و یا کمال قلیچداراوغلو پشت یک میز نشستند و صحبت کردند. ائتلاف ملت، در مورد جمع بندی نهایی و ارزیابی کلی شش رهبری که در این نشست حضور داشتند، اطلاعاتی منتشر نکرد و پس از پایان جلسه نیز از گفتگو با خبرنگاران اجتناب کردند. اما هنوز مشخص نیست که آیا بین آنان اختلافی روی داده است یا خیر.

رسانه‌های نزدیک به حزب عدالت و توسعه، ادعا کرده اند که مرال آکشنر، چندین بار برافروخته شده و شکست مخالفین را بر گردن قلیچداراوغلو انداخته و اعلام کرده که اگر منصور یواش یا اکرم امام اوغلو نامزد می‌شدند، شکست اردوغان حتمی بود. اما این ادعاهای رسانه‌ای از سوی ائتلاف ملت، مورد تایید قرار نگرفته است.

مرال آکشنر رهبر حزب خوب و مهمترین شریک سیاسی قلیچداراوغلو در ائتلاف ملت نیز، در سخنرانی خود، پیروزی اردوغان را تبریک گفته و اعلام کرد که نتایج انتخابات را پذیرفته است. اما او در میان سخنان خود، متلک‌ها و کنایات تندی حواله اردوغان کرد و آرزو کرد که حرص پیروزی، یک بار دیگر چشمان اردوغان را کور نکند و درس‌های لازم را از نتایج انتخابات بگیرد و تلاش کند که رئیس جمهور همه شهروندان ترکیه باشد. آکشنر همچنین به این اشاره کرد که سخنرانی اردوغان پس از اعلام نتایج، شایان تاسف بوده و نویدبخش رفتار سیاسی صحیح و اخلاقمند نیست. آکشنر از این که اردوغان هواداران خود را تشویق و تحریک کرده تا قلیچداراوغلو را هو کنند، اظهار تاسف کرد و این اقدام اردوغان را شرم آور دانست.

انتخابات آزاد یا عادلانه؟ مساله این است

مراد یتکین از تحلیلگران سیاسی ترکیه در گفتگو با شبکه تلویزیونی فاکس تی.وی ترکیه اعلام کرد: «همه می‌گویند در ترکیه، یک انتخابات آزاد برگزار شده است. بله. همین طور است. اما به من بگویید: آیا انتخابات عادلانه هم بود؟ آزاد بودن انتخابات کافی نیست. عدالت هم شرط لازم و حیاتی است. این انتخابات، مطلقاً در شرایط عادلانه برگزار نشد. تمام امکانات دولت، تمام رسانه‌ها، ادارات، استانداری‌ها، فرمانداری‌ها و همه نهادهای رسمی در خدمت اردوغان و حزب عدالت و توسعه بود و مخالفین، با کمترین امکانات در این رقابت حضور یافتند».

آیا کار مخالفین تمام است؟

ائتلاف ملت که از شش حزب مخالف اردوغان شکل گرفته و در عین حال از حمایت دو حزب چپ نزدیک به پ.ک. ک برخوردار است، نه تنها در انتخابات ریاست جمهوری، بلکه در پارلمان هم از ائتلاف جمهور شکست خورد. حالا ۳۲۳ کرسی از کل ۶۰۰ کرسی پارلمان ترکیه در دست اردوغان و باغچلی است و می‌توانند مخالفین را در شرایط دشوار قرار دهند. اما واقعیت این است که میزان نتیجه و امتیاز ائتلاف مخالفین هم، یک نتیجه و دستاورد ناچیز نیست. این ائتلاف، توانسته است حتی رهبرانی همچون علی باباجان، احمد داوداوغلو، کاراملا اوغلو و اویسال و احزاب کوچک آنها را در پارلمان صاحب کرسی کند و به اصطلاح آنان را نمک گیر کند.

در نتیجه این ائتلاف می‌تواند با تکیه بر امتیازات مشترکی که به دست آورده، در میدان بماند و خود را برای انتخابات شهرداری‌ها مهیا کند. انتخاباتی که در سال آتی میلادی برگزار می‌شود و مهمترین هدف استراتژیک اردوغان در آن مصاف بزرگ، این است که شهرداری‌های مهمی همچون استانبول، آنکارا و آدانا را از چنگ مخالفین درآورد. بنابراین در مقطع آتی، کار برای سیاستمدارانی همچون اکرم امام اوغلو شهردار استانبول، منصور یواش شهردار آنکارا و تونچ سوی ار شهردار آدانا، حساس و دشوار خواهد بود.

حالا نوبت آن است که قلیچداراوغلو، خود و رفقای همراه را از همین حالا، برای انتخابات شهرداری‌های ترکیه مهیا کند. انتخاباتی که قرار است در سال ۲۰۲۴ میلادی برگزار شود و بدون شک، دشوارترین بخش آن، حفظ قلعه‌های استراتژیک استانبول، آنکارا و آدانا است که در انتخابات سال ۲۰۱۹ میلادی به دست مخالفین اردوغان افتاد و باعث شد که نام سیاستمدارانی همچون اکرم امام اوغلو و منصور یواش، بر سر زبان‌ها بیفتد.

یک سوال مهم درباره قلیچداراوغلو

آیا لازم است قلیچداراوغلو از منصب رهبری حزب جمهوری خلق استعفا دهد؟ این پرسش مهمی است که می‌تواند آینده حزب جمهوری خلق را تحت الشعاع قرار دهد. شواهد نشان می‌دهد که حداقل در مقطع کنونی، کسی غیر از محرم اینجه، به دنبال طرح چنین شعاری نیست. محرم اینجه رهبر حزب مملکت، در یک تویت کنایی، از رهبران احزاب مخالف خواسته؛ بر روی این موضوع تمرکز کنند که دقیقاً در کدام نقطه مرتکب خطا شدند. او همچنین بابت پیروزی در انتخابات به اردوغان تبریک گفته و آرزومند آن شده که راه او در حل مشکلات کشور، هموار باشد.

اما اکرم امام اوغلو شهردار استانبول هم نوشته است: «نگران نباشید. همه چیز را دوباره شروع می‌کنیم. فراموش نکنید؛ تنها چیزی که تغییر نمی‌کند، خود تغییر است». منصور یواش شهردار آنکارا نیز که قرار بود در کنار امام اوغلو معاون رئیس جمهور شود، بی توجه به نتایج انتخابات، صرفاً به انتشار پوستری با محوریت سالگرد فتح استانبول اکتفا کرده و نشان داده که همچنان، خود را یک سیاستمدار ملی گرا می‌داند.

شواهد فعلی نشان دهنده این است که قلیچداراوغلو با توجه به کهولت سن، در شرایطی نیست که بتواند از حالا، خود را برای دور آتی انتخابات ریاست جمهوری مهیا کند. اما او می‌تواند، حافظ و نگهبان ائتلاف ملت باشد و به عنوان یک سیاستمدار اعتدال گر و پیشکسوت، مخالفین اردوغان را با وجود تکثر و تنوع دیدگاه‌های فکری و سیاسی، کنار هم نگه دارد.

کد خبر 5798432

منبع: مهر

کلیدواژه: ترکیه رجب طیب اردوغان کمال قلیچدار اوغلو انتخابات ترکیه رژیم صهیونیستی روسیه اوکراین ایالات متحده امریکا فلسطین عراق ترکیه رجب طیب اردوغان ایران کوزوو کرانه باختری صربستان واشنگتن لبنان مخالفین اردوغان اکرم امام اوغلو حزب جمهوری خلق ائتلاف ملت منصور یواش

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.mehrnews.com دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «مهر» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۷۸۶۶۵۱۰ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

پایان روابط تجاری ترکیه ـ اسرائیل/ اردوغان در جنگ غزه به دنبال چیست؟

به گزارش خبرآنلاین ترکیه تمام روابط تجاری این کشور با تل‌آویو را در اعتراض به جنگ غزه، به حالت تعلیق درآورد.

پس از ادعای تل‌آویو مبنی بر اینکه آنکارا مانع دسترسی کشورهای ثالث به بنادر ترکیه جهت تجارت با اسراییل شده است، ترکیه روابط تجاری خود با رژیم صهیونیستی را به طور کامل به حالت تعلیق درآورد و متعهد شد تا زمانی که دولت اسرائیل اجازه ارسال کمک های بشردوستانه به منطقه را بدهد، به این اقدام خود ادامه خواهد داد.

در بیانیه وزارت بازرگانی ترکیه آمده است: «معاملات صادرات و واردات در رابطه با اسرائیل متوقف شده است و تمامی محصولات را پوشش می دهد».

یسرائیل کاتز وزیر امور خارجه اسرائیل روز پنجشنبه ترکیه را متهم کرد که واردات و صادرات اسرائیل از بنادر ترکیه را مسدود کرده است. کاتز در شبکه اجتماعی X نوشت: «یک دیکتاتور اینگونه رفتار می‌کند و منافع مردم و بازرگانان ترکیه و موافقت‌نامه‌های تجاری بین‌المللی را نادیده می‌گیرد». وی ادامه داد :«رجب طیب اردوغان، رئیس‌جمهور ترکیه با مسدود کردن بنادر برای واردات و صادرات اسرائیل، توافقات را زیر پا می‌گذارد». کاتز با متهم کردن آنکارا به نقض توافقات تجاری با تل‌آویو، گفت که به «وزارت خارجه اسراییل دستور داده است تا با تمرکز بر سایر کشورها، به‌دنبال جایگزین باشند».

همچنین ترکیه در ماه آوریل اعلام کرد که این کشور تا زمان اعلام آتش‌بس در نوار غزه، صادرات طیف گسترده‌ای از محصولات خود را به اسراییل محدود خواهد کرد. براساس اعلام وزارت تجارت ترکیه، این محدودیت ۵۴ محصول مختلف شامل آهن، سنگ مرمر، فولاد، سیمان، آلومینیوم، آجر، کود شیمیایی، تجهیزات ساختمانی و همچنین سوخت موشک و هواپیما را شامل می‌شود.

تاریخچه روابط اسرائیل و ترکیه

ترکیه اولین کشوری با اکثریت مسلمان بود که در سال ۱۹۴۹حاکمیت اسرائیل را به رسمیت شناخت. آنکارا در سال ۱۹۵۰ اولین دفتر دیپلماتیک خود را در اسرائیل افتتاح کرد. در طول جنگ شش روزه ۱۹۶۷، آنکارا به درخواست‌ها برای خروج اسرائیل از سرزمین‌های اشغالی فلسطینی - کرانه باختری، بیت‌المقدس شرقی، نوار غزه و بلندی‌های جولان - پیوست، اما در برابر درخواست‌های کشورهای عربی برای قطع روابط دیپلماتیک با تل‌آویو مقاومت کرد. در سال ۱۹۷۹، یاسر عرفات برای افتتاح دفتر سازمان آزادیبخش فلسطین به آنکارا سفر کرد. سال بعد، روابط ترکیه با اسرائیل دوباره به دلیل تصمیم اسرائیل برای تعیین بیت‌المقدس به عنوان پایتختش تیره شد.

در دهه ۱۹۸۰ تجارت و گردشگری بین ترکیه و اسرائیل رو به رشد بود. خطوط هوایی دولتی ترکیه در سال ۱۹۸۶ پروازهای مستقیم خود را به اسرائیل آغاز کرد. در سال ۱۹۹۳، وزیر خارجه ترکیه برای اولین بار از اسرائیل بازدید کرد. از اواسط دهه ۱۹۹۰، همکاری نزدیکی در زمینه‌های دفاعی و اطلاعاتی بین دو کشور وجود داشت که بر اساس آن دو قرارداد دفاعی در سال ۱۹۹۶ به امضا رسید که راه را برای یک مشارکت نظامی استراتژیک که شامل ارتقاء هواپیماهای جت F-۴ و F-۵، تانک ها و هلیکوپترهای M-۶۰ بود، هموار کرد. ترکیه، اسرائیل و آمریکا تا سال ۲۰۰۹ در رزمایش های هوایی و دریایی مشترک در شرق مدیترانه شرکت کردند.

ترکیه پس از پیروزی قاطع حزب عدالت و توسعه اردوغان در انتخابات در سال ۲۰۰۲ به روابط خود با اسرائیل ادامه داد. اردوغان سه سال بعد به عنوان نخست وزیر از تل آویو بازدید کرد و خود را به عنوان میانجی احتمالی بین اسرائیلی ها و فلسطینی ها معرفی کرد. در سال ۲۰۰۴، اردوغان ترور احمد یاسین رهبر حماس توسط اسرائیل را محکوم کرد و آن را «تروریسم دولتی» خواند که نشان دهنده حمایت گسترده تر ترکیه از فلسطینیان و به ویژه حماس است.

طی سفرهای سطح بالا در سال‌های ۲۰۰۶ و ۲۰۰۷، ترکیه برای حل تنش‌ها بین سوریه و اسرائیل تلاش کرد.

جنگ سه هفته ای غزه در سال های ۲۰۰۸ تا ۲۰۰۹ تنش ها بین ترکیه و اسرائیل را تقویت کرد. در سال ۲۰۱۰ حمله به کشتی کمک رسانی ترکیه به غزه توسط کماندوهای اسرائیلی باعث شد آنکارا سفیر اسرائیل را اخراج کند.

روابط رسمی تا سال ۲۰۱۶ که دو کشور بر سر یک توافق غرامت و راهی برای عادی سازی روابط به توافق رسیدند سرد بود. دو سال بعد، دو رویداد باعث توقف تلاش‌های عادی‌سازی شد: ده‌ها معترض فلسطینی توسط نیروهای امنیتی اسرائیل در حصار جدایی اطراف غزه کشته شدند و ایالات متحده تصمیم گرفت سفارت خود را از تل‌آویو به اورشلیم منتقل کند.

در تمام این سال ها با وجود تشدید تنش‌های دیپلماتیک، تجارت بین ترکیه و اسرائیل رونق زیادی داشت. بین سال ۲۰۱۰ تا سال ۲۰۲۱، حجم تجارت این دو کشور بیش از دو برابر شد و از ۳.۴ میلیارد دلار به ۸.۴ میلیارد دلار رسید. بر اساس موسسه آمار دولتی ترکیه، صادرات ترکیه به اسرائیل در سال ۲۰۲۳ به ارزش ۵.۴ میلیارد دلار بود.

سال گذشته، اسحاق هرتزوگ، رئیس‌جمهور اسرائیل از آنکارا بازدید کرد و سفیران در هر دو پایتخت منصوب شدند. اردوغان برای اولین بار در ماه سپتامبر با بنیامین نتانیاهو نخست وزیر اسرائیل دیدار کرد و هر دو متعهد شدند همکاری بیشتری بین کشورهای خود داشته باشند. اما این ماه عسل سیاسی پس از آغاز جنگ غزه در ۷ اکتبر سال گذشته به پایان رسید.

واکنش ترکیه به جنگ غزه

اردوغان پس از حمله نظامی اسرائیل به غزه، انتقادات خود از اسرائیل را تشدید و اسرائیل را به انجام جنایات جنگی و نسل کشی متهم کرد.

ترکیه امروز به یکی از شدیدترین منتقدان عملیات نظامی اسرائیل در غزه تبدیل شده است به نحوی که رجب طیب اردوغان، رئیس جمهور ترکیه، اسرائیل را «دولتی تروریستی» می نامد. در ماه ژانویه، او گفت که حمله نظامی بنیامین نتانیاهو به غزه «کمتر از آنچه هیتلر انجام داد» نبود. به این ترتیب دو کشور سفرای خود را فراخواندند. در ابتدا روابط تجاری این دو کشور ادامه داشت اما دولت اردوغان که در انتخابات محلی در ماه مارس دچار شکست‌های بزرگی شد، در داخل با فشار شدیدی برای توقف روابط تجاری با اسرائیل مواجه شد. منتقدان دولت را متهم می کردند که با ایراد اتهامات شدید علیه اسرائیل در حالی که روابط تجاری خود را ادامه می دهد، استانداردهای دوگانه ای را دنبال می کند. بر همین اساس روابط تجاری دو کشور نتوانست تداوم پیدا کند و بالاخره چند روز قبل ترکیه به طور کامل تجارت خود با اسرائیل را متوقف کرد.

دلیل دخالت اردوغان در بحران غزه

بر کسی پوشیده نیست که اردوغان مشتاق میانجی‌گری و همچنین بازسازی غزه پس از جنگ است. ترکیه ده ها سال تجربه حفظ صلح در سومالی، بوسنی و افغانستان داشته است و ظرفیت ایفای نقش در غزه را دارد. برای اردوغان، برافراشتن پرچم های ترکیه در غزه، انجام نهایی یک ماموریت تاریخی است.

در دوران اردوغان، رویکرد ترکیه به مسئله اسرائیل و فلسطین از دو جهت با دوره کمالیستی پیش از اردوغان متفاوت است. اولین مورد، اعتقاد اردوغان به مشروعیت حماس به عنوان یک بازیگر واقعی فلسطینی است که نتیجه طبیعی وابستگی ایدئولوژیکی او به اخوان المسلمین است. اردوغان معتقد است که حماس باید بخشی از روند سیاسی باشد. حماس از زمان پیروزی در انتخابات فلسطین در سال ۲۰۰۶ در ترکیه حضور داشته و هیئت هایی را به آنجا فرستاده است.

تمایز دیگر از دوران پیش از اردوغان، نقش محوری مسئله فلسطین در آرزوهای اردوغان برای رهبری منطقه ای است. اردوغان سعی دارد خود را به عنوان رهبر جهان اسلام معرفی کند و امید دارد با معرفی خود به عنوان رهبری که به محافظت از مسلمانان محروم منطقه، از جمله فلسطینی‌ها می پردازد برای خود وجه سیاسی کسب کند. او می‌خواهد از او به‌عنوان رهبری که بر تولد دوباره امپراتوری ترکیه نظارت داشته و فلسطینی‌ها و اورشلیم را فراموش نکرده است، یاد شود.

تاثیر جنگ غزه بر سیاست خارجی ترکیه

در واقع، جنگ غزه پیامدهای مهمی بر سیاست خارجی ترکیه داشته است. اولاً، روند عادی سازی روابط بین ترکیه و اسرائیل را متوقف یا به تعویق انداخته و آن را به سوی آینده ای مبهم سوق داده است. تشدید درگیری ها در مورد غزه روابط بین دو کشور را تیره کرده و هرگونه تلاش برای عادی سازی را متوقف کرده است.

در مقابل، جنگ غزه نفوذ ترکیه را در سیاست منطقه ای تقویت کرده است. ترکیه با اتخاذ موضعی قوی و مشارکت فعالانه در تلاش‌های دیپلماتیک برای رسیدگی به بحران، تعهد خود را به ثبات منطقه‌ای و تمایل خود برای اثبات خود در صحنه بین‌المللی نشان داده است. این مشارکت فزاینده، جایگاه و وزن ترکیه را در امور منطقه ای افزایش داده و موقعیت آن را به عنوان یک بازیگر کلیدی در خاورمیانه مستحکم کرده است. به طور خلاصه، در حالی که مناقشه غزه عادی سازی روابط ترکیه-اسرائیل را متوقف کرده است، نقش و نفوذ ترکیه را در سیاست منطقه ای افزایش داده است و بر اهمیت آن به عنوان یک بازیگر دیپلماتیک در خاورمیانه افزوده است.

۳۱۱۳۱۱

برای دسترسی سریع به تازه‌ترین اخبار و تحلیل‌ رویدادهای ایران و جهان اپلیکیشن خبرآنلاین را نصب کنید. کد خبر 1902475